W roku bieżącym, do dnia dzisiejszego w Placówce Terenowej KRUS w Kaliszu odnotowano 100 zgłoszeń wypadkowych. Miejsca wypadków przy pracy rolniczej zgłoszonych do PT KRUS w Kaliszu są zawsze bardzo zróżnicowane ale najczęściej zdarzają się one w miejscach produkcji i magazynowania, miejscach chowu, hodowli, w miejscach prowadzenia upraw oraz w gospodarstwach domowych bezpośrednio związanych z gospodarstwem rolnym.
Natomiast do najczęściej występujących przyczyn zgłaszanych wypadków możemy zaliczyć: zły stan nawierzchni podwórzy, ciągów komunikacyjnych (nadal nieutwardzonych, grząskich, nierównych); niewłaściwy stan obiektów budowlanych w tym, wady konstrukcyjne schodów i stanowisk dla zwierząt; niezabezpieczone otwory zrzutowe i kanały gnojowe; istniejące progi w otworach drzwiowych - ogólnie zły stan budynków, brak przeprowadzanych remontów. Ponadto odnotowaliśmy wypadki, którym ulegli rolnicy niestosujący drabin i podestów przy pracach na wysokości; rolnicy wykonujący prace w pośpiechu, bez koncentracji, jak i również rolników, którzy nie używają do pracy odpowiedniego ubrania i obuwia roboczego. Istotną sprawą dla zachowania bezpieczeństwa jest również dbałość o ład i porządek w miejscu pracy.
Analizując wszystkie wypadki przy pracy rolniczej w Placówce Terenowej KRUS w Kaliszu, zauważono, że nadal największą grupę wypadkową stanowią upadki (ponad 50 % wszystkich wypadków). Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że podczas przeprowadzanych wizytacji gospodarstw i oględzin miejsca wypadku widzimy, że rolnicy mają coraz większą świadomość grożących im niebezpieczeństw. Z roku na rok, stare zniszczone i połamane drabiny drewniane są zastępowane lekkimi, praktyczniejszymi a przede wszystkim bezpieczniejszymi drabinami aluminiowymi. Drabiny aluminiowe posiadają odpowiednie zabezpieczenia co w znacznym stopniu przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa pracy rolników. Podobna tendencja wymiany starych sprzętów na nowsze ma miejsce z tzw., „krajzegami”. Te bardzo często własnej konstrukcji pilarki domowe zastępowane są bezpieczniejszymi nowoczesnymi pilarkami lub elektronarzędziami. Nowe pilarki wyposażone są we wszystkie obowiązujące zabezpieczenia, tj: osłonę górną i dolną, klin rozczepiający i wyłącznik w zasięgu ręki. Nowe maszyny i urządzenia eksploatowane w gospodarstwach są bardziej wydajne, nowocześniejsze ale przede wszystkim bezpieczne dla osób je obsługujących. Wspomnieć, należy również o budynkach inwentarsko-gospodarczych wybudowanych w dużej mierze dzięki środkom unijnym, które dzięki temu, że są nowoczesne, przestronne, czyste to przede wszystkim są bezpieczne dla osób pracujących w nich przy obsłudze zwierząt. Zauważono coraz większą ilość gospodarstw specjalistycznych z nowym parkiem maszynowym bardziej zmechanizowanych i zautomatyzowanych, gdzie nakład fizycznej pracy rolnika jest dużo mniejszy niż w gospodarstwach tradycyjnych a co za tym idzie, prawdopodobieństwo wystąpienia wypadku przy pracy rolniczej jest dużo mniejsze.
Świadomość rolników o grożących im niebezpieczeństwach podczas wykonywania prac rolniczych rośnie. Znaczy wpływ na uświadamianie rolników o zagrożeniach występujących podczas pracy mają również przeprowadzane przez Kasę liczne działania szkoleniowe dla rolników i członków ich rodzin oraz domowników. Szkolenia te, często połączone są z konkursami na tematy bhp w rolnictwie, zakończonymi wyłonieniem laureatów nagród rzeczowych. Szkolenia przeprowadzane są głównie w salach OSP, po wcześniejszym uzgodnieniu z sołectwami, w Centrach Rehabilitacji Rolników w trakcie turnusów rehabilitacyjnych, na spotkaniach w Urzędach Gmin, na spotkaniach Kółek Rolniczych, seminariach rolniczych itp.
Realizacja celu wszystkich szkoleń wymaga zapoznania jego uczestników z zagrożeniami chorobowymi i wypadkowymi rolników występujących w procesie pracy i sposobami ich likwidacji lub ograniczenia, zasadami bezpieczeństwa pracy z maszynami, urządzeniami i narzędziami rolniczymi, zasadami bezpieczeństwa pracy przy obsłudze zwierząt inwentarskich, bezpieczeństwa transportu płodów rolnych, bezpieczeństwa pracy na wysokościach, w zagłębieniach i zbiornikach, a także z zasadami bezpieczeństwa przy pracy ze środkami chemicznymi w gospodarstwie.
W trakcie spotkań szczególny nacisk kładziemy na eliminację zagrożeń w najliczniejszej grupie wypadkowej tj. „upadki osób”. Wszyscy zainteresowani w trakcie szkoleń otrzymują broszury dotyczące zagadnień BHP w rolnictwie. Ponadto z informacją o zagrożeniach wypadkowych docieramy również do szkół rolniczych oraz do szkół podstawowych. W trakcie przeprowadzanych pogadanek główny nacisk kładziemy na temat bezpiecznej pracy i bezpiecznych miejsc zabaw dzieci na terenie indywidualnych gospodarstw rolnych. Podajemy również wykaz prac i czynności szczególnie niebezpiecznych, których nie należy powierzać dzieciom do lat 15.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego jest również organizatorem corocznego Ogólnopolskiego Konkursu Plastycznego dla Dzieci pod Honorowym Patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Współorganizatorem konkursu jest Państwowa Inspekcja Pracy. W tym roku konkurs ten, odbył się pod hasłem ”Bezpiecznie na wsi mamy - upadkom zapobiegamy". Do konkursu przystąpiło 580 uczniów z 22 szkół podstawowych powiatu kaliskiego, z których wyłoniono 130 tematycznych prac rysunkowych.
Na podsumowanie konkursu przybyli laureaci oraz uczniowie prac wyróżnionych wraz z opiekunami. Wszystkie przeprowadzone działania szkoleniowe jaki i również pozaszkoleniowe (czyli liczne konkursy bhp, stoiska informacyjne) mają na celu przekazanie wiedzy, która winna zwiększyć umiejętność zachowania się w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia dla mieszkańców wsi oraz popularyzowanie wśród ich dzieci i młodzieży bezpieczeństwa na wsi. Ponadto promujemy wśród rolników stosowanie wyrobów zwiększających bezpieczeństwo pracy oraz staramy się pozytywnie wpływać na poprawę warunków pracy i estetyki w obejściach.
Tekst: PT Krus Kalisz
